Kulak Kiri (Buşon - Serümen)

Vücut Neden Kulak Kiri Üretir ?

Kulak kiri dış kulak yolunun 1 cm’lik dış bölümündeki cildin yağ ve ter bezlerinin ifrazatı ile epitel döküntülerinin karışımından oluşur.

Kulak kiri (Serumen) normal miktarlarda olduğu sürece sağlıklıdır. Koruyucu, kayganlaştırıcı, anti bakteriyel özelliklerde olan bir maddedir. Kulak kirinin yokluğunda kuru ve kaşıntılı bir kulak söz konusudur. Çoğu zaman dış kulak yolu kendini temizleyebilir. Bu işlem; kulak kirinin kulak zarından dışarıya doğru atılan yavaş bir hareketle oluşur. Uzun süre kalmış kulak kiri genellikle kurulaşır, incelir; çiğneme ve çene hareketlerinin yardımıyla kulak zarından dışarıya doğru taşınarak dışarı düşerler.

Kulak kiri dış kulak yolunun kulak zarına yakın olan en iç kısmında bulunmazlar ancak dış 1/3’lük kısımda yerleşirler. Kulak yolunu tıkadığında pamuklu çubuklarla veya diğer nesnelerle temizlenmeye çalışılırsa genellikle bu kirleri sadece daha derine iter ya da dış kulak yolunu zedeler.

Kulak Kiri Neden Birikir?

Kulak salgısı normalde dışarı atılmasına rağmen bazı durumlarda kulakta birikerek tıkanıklığa yol açar.

• Hastanın kulağını temizlemek için yabancı cisim sokması
• Tozlu ve kirli ortamlarda çalışma
• Dış kulak yolunda darlık nedeniyle buşonun dışarı atılamaması
• Denize girme veya banyo sırasında dış kulak yolundaki az miktardaki salgının şişmesi

Kulaklar Ne Zaman Temizlenmelidir ?

Normal şartlar altında kulak kanalları temizlenmek zorunda değildir. Buna karşın, dış kulak yolu ifrazatının çok olduğu durumlarda, kulaklar rahatsızlık oluşturacak düzeyde tıkanabilir ya da doktorunuzun kulağınızı görmesini engelleyebilir. Böyle durumlarda kulağınız temizlenmelidir. Bu durum, aşağıdaki şikâyetlere neden olabilir:

• Kulak ağrısı, kulakta dolgunluk veya tıkanıklık hissi
• İşitme azlığı
• Kulakta çınlama, ses, gürültü
• Kaşıntı, koku veya akıntı
• Öksürük

Ne Sıklıkta Kulağımı Temizletmeliyim?

Buşon temizlenmesi periyodik olarak yapılan bir işlem değildir. Ne zaman kulak tıkanıklığı yapacak duruma gelirse o zaman temizlenir.

Bir Kere Yıkanan (Temizlenen) Kulağın Hep Yıkanması Gerekir Mi?

Bu tamamen yanlış bir inanıştır. Kulakları yıkatmanın veya temizlemenin alışkanlıkla ilgisi yoktur. Bazı kimselerde kulak yolunda daha çabuk buşon birikir.

Kulak Temizliğinde Tavsiye Edilen Yöntem Nedir?

Kulak temizliği, dış kulağın bir bezle silinmesi şeklinde yapılmalı; dış kulak yolunda pamuklu çubuklar da dahil hiçbir yabancı cisim kullanılmamalıdır. Kulak kiri tıkanıklıklarının çoğu kulağa birkaç damla bebek yağı ya da gliserin damlatmakla yumuşatılabilir. Deterjan damlalar (hidrojen peroksid ve carbamide peroksid gibi) kirin alınmasını kolaylaştırabilir.

Su ile yıkama sıklıkla kullanılan bir yöntem olup doktor tarafından uygulanabilir. Unutmayınız ki kulak temizliğini kendinizin yaparken herhangi bir yanlış uygulama işitme yeteneğinizi riske sokabilir. Sıklıkla kullanılan solüsyonlar vücut ısısındaki tuzlu su solüsyonlarıdır. Şeker hastaları, kulak zarı delik olanlar, kulak zarında tüp olanlar, suya zayıf bağışıklık sistemi olanlar için bu uygulamalardan kaçınmak gerekir.

Kulak kiri sıklıkla KBB uzmanı tarafından mikroskop eşliğinde görerek, aspiratör ve özel küçük aletlerle temizlenir. Dış kulak yolunun dar olduğu, diğer yöntemlerin başarısız olduğu, kulak zarında yırtık veya tüp olduğu durumlarda, şeker hastalarında veya bağışıklık sitemi zayıf olanlarda bu yöntem tercih edilmelidir. Daima tercih edilecek yöntem apire etmektir. Şayet çok sert çıkmıyorsa gliserin adı verilen yumuşatıcı damla kullanılıp, yumuşama sonrası apirasyon yapılmalıdır.

Pamuklu Çubuk ile Kulak Kiri Temizlenmesinden Neden Kaçınılmalı ?

Kulak kiri tıkanıklıkları, işitme kaybının en sık nedenlerinden biridir. Bu sıklıkla, pamuklu çubuk ile kulak temizleme nedeniyle oluşur. Çoğu temizleme çabası kiri daha derine iterek tıkanıklığa yol açar.

Doktora Ne Zaman Danışmalı ?

Evdeki tedavi uygulamaları etkili olmazsa veya kulak kiri tamamen tıkanıklık oluşturmuşsa doktorunuz kir yumuşatıcı damlalar önerebilir ya da yıkama ve vakum yardımıyla temizleyebilir. Bazen KBB uzmanınız bu işlemi mikroskop eşliğinde yapabilir.

Kulak zarında delik olma ihtimali mevcutsa herhangi bir yönteme başvurmadan öncelikle doktorunuza danışmalısınız. Kullanılan damlalar ya da diğer ürünler eğer kulak zarında yırtık-delik mevcutsa ağrı ya da enfeksiyona sebep olabilir. Aynı şekilde su ile yıkama da enfeksiyon gelişimine sebep olabilir.

Kulak kiri birikimini önlemenin bir yolu yoktur ancak pamuklu çubuklarla temizlemek tavsiye edilmez. Çok sık tekrarlayan kulak kiri tıkanıklıklarının varsa ya da işitme cihazı kullanıyorsanız 6-12 ay arayla doktorunuza başvurup tıkanıklıkları önleyebilirsiniz. Doktorunuzun yapacağı kulak kiri temizliği alışkanlık yapmaz, kulakların tekrar hızlı kirlenmesine sebep olmaz.