Tinnitusta Gelişmeler Ve Realiteler

Tinnitus konusundaki son yıllardaki bilimsel anlamdaki gelişmeler ile çınlama - uğuldama şikayetleri artık tedavi edilebilir hale gelmiştir. Önemli olan nedeni bulmak ardındanda bulgulara uygun tedavileri uygulamaktır. 

Tinnitusta Yeni Tanı Yöntemleri

Bu yeni tanı metotlarının ve yeni tedavi cihazları ile, tedavi şansı % 70 lere kadar çıkarılmıştır. Halbu ki klasik alışageldik tedavilerle en fazla % 5 oranlarında tedavi şansı sunmaktadır. Bu yeni uygulamalar uygulamaları henüz ülkemizde çok sınırlıdır. Sağlık çalışanlarının pek çoğu yeni metotları ya duymamışlar ya da uygulamalara geçmemişlerdir.

Kapsamlı çalışama gerektiren tinnitus günümüzde aynı zamanda ekip ve ekipmanlar ile yürütülmesi gerekir. Yeterli birikim ve donanıma  sahip olmadan hareket edilmesi durumunda çözümlerinde olamayacağı kaçınılmazdır. Tinnitus çalışmaların da profesyonel ekip çalışmaları yanı sıra yeterli çözüm sunabilecek tıbbi ekipman ve cihazlara ihtiyaç vardır. Günümüzde tinnitusun kontrolü ve tedavisinde pek çok yeni cihaz gelişmiş ve tetkik aşamalarında yerini almıştır. 

Tinnitusla uğraşacak birim ve hekimlerin profesyonel yaklaşımlara sahip olmaları gerekmektedir. Biz  profesyonel çalışma ekip ve organizasyonumuzla bu işi yürütüyoruz. Üstelik sahip olduğumuz tanı cihazları da Tanılarımızı kolaylaştırıyor. Tedavileri bulgulara uygun yapmakla tedavi başarısını daha da artırıyoruz. Ekibimizi oluşturan ana çekirdek kadro yanı sıra, multidisipliner çalışma şekli ile diğer branş hekimleri ile de sinerjist çalışmalar sunuyoruz. Bir ekip başkanlığımızda, çalışma grubumuz 1 Kulak burun boğaz hekimi, 1 Odyolog , 1 klinik psikolog yer almaktadır. Muttidisipliner çalışma ekibimizde psikiyatrist, girişimsel radyolog, gammaknife ekibi, beyincerahisi, nöroloji, radyoloji, nöroradyoloji ekipleri yer almaktadır.sırf bu işe odaklanmış, tinnitusta ordu sayılabilecek çözümleyici profesyonel sağlık çalışanlarını barındırmaktadır.

Birimimiz ve kapsamlı ekipmanlarımızla  tinnitus merkezimiz şu an için dünyada bu işi yapan sayılı merkezler içinde yer almaktadır. Bunun yanı sıra, uluslar arası bilimsel makale ve yayın çalışmalarımızla aynı zamanda toplantılar ile ülkemizi bu alanda temsil etmekteyiz. Ülkemizde de bu konuda hekim arkadaşlarımızı bilinçlendiren bilimsel toplantılar yapmaktayız ve yeni tinnitus tedavileri için yardımcı olmaktayız. Hekimlerimiz hala eski düşünce tarzı ile geride kalan klasik yaklaşımları uyguladıklarına ve inandıklarını müşahede etmekteyiz. Biliyoruz ki yeni geçişler her zaman bir süre alır. Tinnitus konusunda yeniye adaptasyonda ülkemizde biraz zaman alacaktır. Ayrıca bu yeni ekipmanlara ve cihazlara sahip olmanın maddi boyutları nedeni ile diğer birimlerin bir müddet daha gecikmelerine ve konuyu geriden takip etmelerine neden olacaktır.

Ayrıca diğer bir durumda hastaların bu girdabın içinde olduğudur. Hastaların Gerek civarlarındaki kişilerin umutsuz söylemleri bunun yanı sıra eski bilgilere sahip internet yazıları, kes kopyala yapıştır şeklinde devam etmekte ve internet daha da bu şekilde kirlenmektedir. Kişilerin karşına bu eski bilgilerin sıklıkla çıkmakta,  daha az olan doğru ve yeni bilgileri daha zor karşılaşmaktadırlar.

Tinnitusta diğer bir sorunda yenilikten uzak hekimlerin yaklaşımları ve bakış açılarıdır.  Bu yaklaşımlar hastaları girdaba sokan ikincil bir unsurdur. Kişilere ‘’ bunun tedavisi yok’’ ‘’ bununla yaşamaya alış ‘’ gibi talihsiz açıklamalar son derece yanlıştır. Yapılan tıbbi çalışmalarda;  bu açıklamalara maruz kalan tinnitusluların durumlarının % 10 -20 oranında daha kötüleştiği gözlemlenmiştir. Bu konuda hekimleri eleştiren bilimsel makaleler yayımlanmıştır.

Tedavilere kalkışmadan önce klasik bir bakış ile bu işi yürütecek ve yeterli bir çalışma  merkezi değil iseler,  hekimlerin profesyonel üniteleri hastalara işaret etmeleri, yönlendirmeleri çok önemlidir. Günümüzde branş hastalıkları da kendi içinde profesyonelleşen birimlere ayrılmakta ve spesifikleşip daha başarılı tedaviler sunabilmektedir. Bu günümüzün tıp yaklaşımları artık ultramodern tıp anlayışıdır. Bizlerde tinnitusun profesyoneli olarak İstanbul’daki birimimizde modern yenilikçi tanı ve tedavilerimizle hizmet sunmaktayız.

Ayrıca tıbbi ekipman olarak, birimimizde yer alan yeni olan ve tanıda bizleri sonuca ulaştıran Multifrekans 3D-WBT ( 3 d wide bant tympanometri/ acustic reflex), Yüksek frekans odyometrik tetkikler, Tinnitus seviye karakter ve desibelini ölçen ''Tinnometer '' testi, VHİT(Video Head İmpulse testi ) , FHIT (Functional Head Impulse Test ), Yüksek frekans odyometri, mp- FMRI ( multiparemetric functional MRI görüntüleme)  cihazlarını kullanıyoruz. Bu cihazlar ile Tanı koyulması, tinnitusta sorunlu ve oluşturan alanların yerin tespitinde net olarak belirleme şansı sunmaktadır.

Kulak Çınlamasında Ne Gibi Tedaviler Vardır?

Eski Klasik tedavilerle tinnitus tedavisinden  fayda sağlanması son derece azdır. Bize hastalar bizlere gelesiye kadar genellikle  bu sınırlı klasik tedavileri denerler. Değişik tedavi seçenekleri veya ilaçlar kullanmışlardır. Bu geçmişte kalan klasik yöntemler netice alan neredeyse yok sayılacak derecede azdır. Klasik yöntemler % 1-5 oranında anca başarı sunabilirler.Tedavi olarak gene zengin bir tedavi çeşitliliği sunmaktayız. Günümüzde tedavi başarıları % 70 lere kadar ulaşmaktadır. Bu tinnitus tedavilerinde çok yüksek bir orandır. Klasik modasını yitirmiş tedaviler % 5 lerde kalmaktadır. Bu nedenle % 30 başarısızlık olduğu düşünüldüğünde % 70 başarıyı yakalamada yardımcı olacak tıbbi ekipmanlar gerekir. Biz bu ileri tıbbi ekipmanlara sahip olan birim olarak tedavilerimizde yüksek başarı oranlarını yakalamaktayız. İleri tedavi birimlerinde r-TMS tedavisi HD-tdcs, t- RNS, Tc-VNS, TRT, CBT, notch terapi, gibi tedavi çeşitliliği de bulguya göre uygulanmaktadır. Birimimizde de ileri tedaviler kişilerin bulgularına uygun olarak uygulanmaktadır. Kişinin bulgularına bağlı olarak tedavi şansı % 65-70 kadar çıkabilmektedir. 

Tinnitusta tedavi için gerek geçmişte gerekse şimdilerde kullanılan bilimsel yöntemlere şöylece bakılacak olursa;   

• İşitme Cihazları: ( + maskeleme entegrasyonlu) Genellikle tinnitus ile birlikte işitme kaybı olan kişiler için faydalıdır. Yeni nesil işitme cihazlar kullanmakla hem duyma hem de kulak çınlama sesi baskılanması olasıdır.

• İlaç Tedavileri: klasik ilaç tedavileri popülaritesini kaybetmiştir. tinniusta yeni ilaç tedavi protokollerini uygulamaktayız. Ayrıca bazı çalışmalar hala devam etmektedir. Beş ayrı birimde değişik moleküllerle araştırmalar yapılmaktadır. Bu araştırmaların sonuçları en erken 3-5 yıl sonrası açıklanacağı düşünülmektedir. 

• Danışmanlık: kulak çınlaması ile yaşamayı öğrenmekte size yardımcı olur.

• Maskeleme Cihazı: Tinnitusta sesi maskeleme ye yarayan yani sesi baskılayan küçük elektronik cihazlardır. Tedavi geçici olup sesler tekrar ortaya çıkmaktadır. Yegane kullanım alanı Maskeleme özelliğinin işitme cihazlarına entegre edilmesi, işitme kaybıyla olan kulak çınlamalarının destek sağlayabilmektedir.

• Ses Üreten Cihazlar: Uyumaya yardımcı olan cihazlardır. Yatak yakınında yer alan, size keyif verecek şekilde deniz dalgaları gibi sesler, şelaleler, yağmur veya yaz gece sesleri vererek, kulaktaki sesi baskılar. Tedavi etmez.  Anca kulak çınlaması hafif ise, uykuya dalmada yardımcı olabilmektedir.

• Akustik Sinir Stimülasyonu: Geniş bant akustik sinyal adı verilen bir uyarı vererek kulak çınlaması için duyarsızlaştırmayı amaçlar. Kulaklık ile kullanır.

• Bilişsel Davranış Terapisi ( Cognitive Behavioral Therapy - CBT). tinnitusa karşı olumsuz yanıtı azaltmayı veya düzeltmeyi amaçlar. Ayrıca olumsuz otomatik düşünceyi daha pozitif ve gerçekçi düşünceye dönüştürmeyi amaçlamaktadır. Amaç kaygı ve depresyonu azaltmak ve genel yaşam kalitesini artırmayı amaçlar. Ayrıca pek çok tedavi prosedürü tanımlanmıştır Mindfulness-Based Stress Reduction (MBSR), Acceptance and Commitment Therapy (ACT),  Tinnitus Activities Treatment (TAT), Tinnitus Retraining Therapy (TRT), Progressive Tinnitus Management (PTM) gibi..

  • Bu tedaviler oldukça uzun süreleri kapsayabilmektedir tedaviler 30 aya kadar devam edebildiği bildirilmektedir. Çok ciddi multidisipliner hekim çalışma grupları gerekmektedir. Hastanın sabırlı olması düzenli olarak tedavileri takip edebilmesi gerekmektedir. Zaman ve beklenti kavramları, yöntemlerin özellikleri göz önüne alındığında bu tür tedavilerde başarıda sorunlar olabilmektedir.

• Orta Kulak İçi Transtimpanik Enjeksiyon Tedavileri: Kulak içine kortizon enjeksiyonları bir müddet sıkça kullanılmıştır. Fakat bu uygulama  sınırlı tip tinnitus çeşidinde kullanılmaktadır. Sıvı şekilde uygulanan kortizon kulak kanalı olan östaki tüpünden akıp genze drene olmaktadır. Bu nedenle kortizonu jel haline getirme çalışmaları devam etmektedir. Genellikle ani işitme kaybı veya meniere hastalığının ilk başlangıç günlerinde uygulanabilecek bir tedavi yöntemi olabileceği akıldan çıkarılmamalıdır. Kronik tinnitusta başarı şansı olmamaktadır.

  • Ayrıca orta kulağa enjekte edilebilir Ani işitme kayıpları akut tinnituslarda kullanılmak üzere programlanmış AM-101 kodlu çalışılan;  Esketamine hydrochloride, yani N-Methyl-D-Aspartate (NMDA) receptor antagonisti olan ilaçın  deneme araştırmaları devam etmektedir. Ayrıca hücre rejenerasyonu için TrkB antigonisti (7,8 dihydroxyflavone ) ile yeni araştırmaların olduğu japonya’dan bildirilmektedir.

• Deep Brain Stimulation (DBS) : Derin Beyin Uyarımı (DBS) Parkinson Hastalığı, titreme ve diğer kronik tıbbi durumları olan hastalar için kabul edilmiş bir klinik prosedürdür. Elektromanyetik enerjiyle beyni uyarmak kavramına dayanır. Bununla birlikte, rTMS ve tDCS'nin aksine, DBS, doğrudan elektrotların beyin içine  cerrahi olarak yerleştirilmesini içeren invaziv bir prosedürdür. DBS'nin etkililiğine ilişkin verilerin çoğu, öncelikle başka bir durum için (Parkinson gibi) tedaviyi alan, ancak çevresel bir fayda olarak tinnitusu azalttığını bildiren kişilerden gelmektedir. DBS, yalnızca kulak çınlaması için uygun bir tedavi olarak düşünülebilirse, araştırmacılar uyarı için yerleştirilecek elektrotların beyindeki sınırlarının iyi belirlenmesi gerekir. Bu nedenle tinnitusta günümüzde henüz kullanımı başlamamıştır. Araştırma aşamasındadır. Günümüzde henüz uygulamalar rutin kullanıma girmemiştir.

• Beyin Yüzey İmplantları (Brain Surface Implants): Bazı araştırmacılar tarafından , beyin yüzeyindeki implantların, yani cerrahi olarak beynin dış tarafına yerleştirilmiş elektrotların kullanımı amaçlanır. Diğer beyin stimülasyon teknikleri gibi, beyin yüzeyindeki implantlar hakkında bazı umut verici ön kanıtlar vardır. Ancak beyindeki ideal elektrod yerleşimini belirlemek için daha fazla araştırma gerekmektedir. Dahası, bu yaklaşım sinir cerrahisiyle ilgili önemli riskler nedeniyle karmaşıktır. Günümüzde henüz uygulamalar rutin kullanıma girmemiştir.

• Vagus Nerve Stimulation (Vagus Sinir Uyarımı -VNS):  Vagus siniri boynundan geçerek beyni kalbe ve sindirim sistemine bağlar. Elektro stimülasyonu vagus sinirine uygulamak için implante edilmiş elektrot kullanımı epilepsi ve depresyonun tedavisinde etkili olarak gösterilmiştir. Bazı araştırmacılar, aynı uygulamanın kulak çınlaması olan hastalara yardımcı olabileceğine bildirmişlerdir. Vücuttaki diğer cihazlarda olduğu gibi, VNS de cerrahi implantasyonla ilgili risk taşır. Henüz 11 kişide denenmiş olup çok pahalı maliyet açısından en son çare olarak günümüzde düşünülmüştür.

•  R-Tms (Repetetif Transkranial Manyetik Stimülasyon - Tekrarlayan Transkraniyal Manyetik Uyarım ) Tedavisi : En yeni tedavilerden biridir. Dünyada saygın tıp fakültelerinin tinnitus birimlerinde  2011 yılından bu yana  kulak çınlamasında kullanılan bu cihaz, son iki yılda versiyonları genişletilerek  son şeklini almıştır. Bu hali ile yeni jenerasyon r-TMS cihazını birimimizde tinnitus tedavilerinde başarılı sonuçlarıyla kullanmaya başladık. r- TMS cihazı ile kulaktaki çınlamanın nedenine bağlı olarak  % 65 - 70 lere  varabilen başarılar elde edilebiliyoruz. Türkiye'de çınlama alanında bilimsel bakış açısıyla ve ilk kez bu tedaviyi Günümüzde  yüzde yüz çözüm sağlayan bir tedavi  bulunmamaktadır. Yeni buluş ve yöntemlerle tinnitusta tedavilerden başarı elde etme önemli oranda artmıştır. Bu artış bile kulak çınlaması tedavisinde devrim niteliğinde sayılmaktadır. Güçlü elektromanyetik uyarıların bozulan  sinirsel hiperaktiviteyi azalttığı bilinmektedir.  Tinnitus,  beynin sinir korteksinde hiperaktivitenin bir fonksiyonu olduğuna inanılmaktadır, bu nedenle birçok araştırmacı bu uyarının tinnius algısını ve ciddiyetini azaltabileceğine inanmaktadır. Tekrarlayan Transkraniyal Manyetik Uyarım, elektromanyetik titreşimleri altta yatan beyin dokusuna iletmek için kafatası üstünde konumlanmış güçlü, noninvazif bir manyetik sargı ( bobin ) kullanır. r-TMS’nin  klinik etkinliğini için ve etkinliği yeterince sağlayabilmek için ideal bobin yerleşimi, stimülasyon frekansı, stimülasyon yoğunluğu ve hasta tedavilerinin sıklığı gibi tedavi protokollerini çok önemlidir. Bu nedenle işlem konuya hakim birimlerde bilinçli yapılması sonuçların başarısı için önemlidir 

• High Defination Transcranial Direct Current Stimulation (Hd-tDCS) Tedavisi : Transkraniyal Doğru Akım Uyarısı, kulak çınlamasına neden olan sinirsel hiperaktiviteyi asgariye indirir. noninvaziv tedavinin bir başka formudur. Hastalar saçlı derisinde uyarı atımları kafatasından alttaki beyin dokusuna ileten elektrotlarla uygulanır. Elektriksel uyarı miktarı, her bir elektronun altındaki sinirsel uyarılmaya bağlı olarak değişir. Tinnitusta , Hd- tDCS  ile yapılan çalışmalardan başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Amerika Teksas ve Avusturalya’dan yapılan bilimsel çalışmalar, hastaların% 48 oranına kadar tedaviden yararlandığını göstermiştir.

• Transkraniyal rastgele gürültü stimülasyonu ( tRNS ) : non-invaziv bir elektrikli beyin stimülasyon yöntemi olan uygulama yakın zamanda yapılan çalışmalarda , günlük tRNS seanslarından sonra kulak çınlaması yüksekliğini ve sıkıntısını azaltabildiği gösterilmiştir. Özellikle tınısal ( tonal ) tinnitus türlerinde başarılıdır. 

Not :  Tinnitus ile ilgili gelişmeler ve paylaşımlarımız, 2019 yılında yayına alınmış olup, Düzenli olarak son gelişmeler update edilip düzenlenip ile paylaşılmaktadır. Yukarıda yer alan bilgiler 2022 yılı son bilgilere göre düzenlenlemelerle sunulmuştur. 2023 yılındaki tıbbi literatür yayınlarına göre yeniden düzenlemelerle sunulacaktır.

 * Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz. Yukarıda yer alan bilgiler İzinsiz paylaşımda kullanılamaz.